Kerkvaders

"..maar gij zult kracht ontvangen, wanneer de Heilige Geest over u komt, en gij zult mijn getuigen zijn te Jeruzalem en in geheel Judea en Samaria en tot het uiterste der aarde." Hand 1:8

Het woord  ‘kerk’ is afgeleid van het Griekse "kuriakè" (van de Heer), dat echter in de Bijbel nergens voor de gemeente wordt gebruikt.  ‘Gemeente’ is de vertaling van het Griekse "ekklesia" (vergadering). De eerste naam komt in de Griekse grondtekst dus nergens voor; de tweede 120 maal. Het woord ekklesia wordt in twee betekenissen gebruikt in het Nieuwe Testament: de universele en plaatselijke gemeente .

Oude Kerkgeschiedenis

De periode van de oude kerkgeschiedenis strekt zich uit van ca. 30 - 590 na Christus: van Pinksteren tot Gregorius de Grote. Ze valt uiteen in drie tijdperken: het apostolische, anteniceense (vóór het concilie van Nicea) en postniceense (na Nicea).

Het apostolische tijdperk (30 - 100 A.D.)

Van 30-40 AD  bestaat de gemeente voornamelijk uit Joodse christenen. Er vindt een sterke uitbreiding plaats naar Samaritanen en heidenen vanaf 40 AD en vooral na de uitzending van Paulus vanuit Antiochië. Proselieten (tot het jodendom bekeerde heidenen) vormen een brug naar de heidense wereld.

Er komt meer vervolging naarmate het de Romeinen duidelijk wordt dat het Christendom meer is dan een onderdeel van het Jodendom. De Joden hebben officieel vrijstelling van de keizervereri ng. O    ok de christenen weigeren offers te brengen aan een mens. Daarvoor hebben ze hun leven over.   De vervolging in Rome laait op onder Nero na de grote brand van 64 AD. Misschien was die brand door de keizer zelf aangestoken en schoof hij de schuld af op de christenen. In deze periode valt waarschijnlijk het martelaarschap van Petrus en Paulus (68 AD).

    Een tweede periode van vervolging valt onder keizer Domitianus (ca. 90AD), die uitdrukkelijk aanbidding als god eiste. Johannes wordt v erbannen naar Patmos. De Openbaring van Johannes is ook bedoeld als bemoediging voor vervolgde gemeenten in deze periode. Johannes' dood (rond 96AD) betekent het einde van de apostolische periode.

De leiding in de plaatselijke gemeenten berust bij oudsten of opzieners (Gr. presbuteroi, episkopoi) en diakenen. Rondtrekkende profeten en leraars onderwijzen de verspreide huisgemeenten; onder hen helaas ook valse leraars (2 en 3 Johannes).